Đánh giá năng lực thích ứng với biến đổi khí hậu của thành phố Sầm Sơn, Thanh Hóa trong định hướng phát triển du lịch bằng mô hình AHP

  • Cơ quan:

    1 Trường Đại học Hồng Đức, thành phố Thanh Hóa, Việt Nam
    2 Trường Đại học Mỏ - Địa chất, Hà Nội, Việt Nam

  • *Tác giả liên hệ:
    This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
  • Nhận bài: 25-01-2024
  • Sửa xong: 11-05-2024
  • Chấp nhận: 26-05-2024
  • Ngày đăng: 01-06-2024
Trang: 98 - 108
Lượt xem: 835
Lượt tải: 10
Yêu thích: , Số lượt: 0
Bạn yêu thích

Tóm tắt:

Ngành du lịch Việt Nam đang phát triền mạnh mẽ và có những đóng góp đáng kể trong nền kinh tế của nước ta. Tuy nhiên, ngành du lịch cũng đang phải đối mặt với các thách thức của biến đổi khí hậu (BĐKH), đặc biệt là du lịch ven biển. Bài báo có mục tiêu đánh giá năng lực thích ứng của thành phố (TP.) Sầm Sơn trong định hướng phát triển ngành du lịch trước tác động của BĐKH. Năng lực thích ứng của TP. Sầm Sơn được giới hạn với 3 nhóm yếu tố, bao gồm: cơ sở hạ tầng, kinh tế - xã hội và cơ chế chính sách. Bài báo này sử dụng hướng tiếp cận công nghệ hệ thống thông tin địa lý (GIS) và mô hình phân tích thứ bậc AHP (Analytic Hierarchy Process) nhằm không gian hóa và định lượng hóa các yếu tố năng lực thích ứng. Trong các yếu tố thích ứng, nhóm các yếu tố cơ chế chính sách có trọng số cao nhất đóng góp vào năng lực thích ứng của Sầm Sơn, với trọng số từ 0,25÷0,29. Trong khi đó, yếu tố phần trăm hộ có nhà kiên cố có đóng góp không đáng kể vào khả năng thích ứng với trọng số 0,04. Kết quả nghiên cứu cho thấy: Chỉ số năng lực thích ứng (AC) của TP. Sầm Sơn trong phát triển ngành du lịch trước tác động BĐKH có giá trị dao động từ 0,28÷0,72, thuộc ba mức: thấp (AC = 0,0÷0,30) gồm có 1/11 xã/ phường, trung bình (AC = 0,31÷0,63) có ở 7/11 xã/ phường và năng lực thích ứng cao (AC = 0,64÷1,0) có ở 3/11 xã/ phường. Đánh giá chung, năng lực thích ứng của TP. Sầm Sơn đạt mức trung bình.

Trích dẫn
Lê Kim Dung và Phạm Thị Làn, 2024. Đánh giá năng lực thích ứng với biến đổi khí hậu của thành phố Sầm Sơn, Thanh Hóa trong định hướng phát triển du lịch bằng mô hình AHP, Tạp chí Khoa học kỹ thuật Mỏ - Địa chất, số 65, kỳ 3, tr. 98-108.
Tài liệu tham khảo

Agnew, D. V. A. M. (1999). Climate Change and its Impacts on Tourism. University of East Anglia: 1-50.

Arampatzis, G. A. P., Kampragou, E. M. E. và Assisimacopoulos, A. D. (2011). A GIS-based tool for assessing climate change impacts on tourism. Proceedings of the 12th International Conference on Enviromental Science and Technology, Rhodes, Greece.

Arsum, P., Philip, E. V. B., Fenda, A.  A. và Lindeman, K. C. (2021). Impacts of climate change on the tourism sector of a Small Island Developing State: A case study for the Bahamas. Environmental Development, 37, 1-13.

Becken, S. (2013). A review of tourism and climate change as an evolving knowledge domain. Tourism Management Perspectives, 6, 53-62.

Belias, D., Rossidis, I. và Valeri, M. (2022). Tourism in Crisis: The Impact of Climate Change on the Tourism Industry. Tourism Risk. M. Valeri, Emerald Publishing Limited, 163-179.

Csete, M. và Pálvölgyi, G. T. S. (2013). Assessment of climate change vulnerability of tourism in Hungary. Reg Environ Change, 13, 1043–1057.

Fang, Y., Yin, J. và Wu, B. (2017). Climate change and tourism: a scientometric analysis using CiteSpace. Journal of Sustainable Tourism, 26(1), 108-126.

Hoàng, L. T. T. và Trần, T. M. (2018). Đánh giá mức độ tổn thương do tác động của BĐKH đến ngành du lịch tỉnh Hà Tĩnh. Các Khoa học Trái đất và Môi trường, 1(34), 104-111.

IPCC (2001). Climate Change 2001: Impacts, Adaptation, and Vulnerability. Contribution of Working Group II to the Third Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. J. J. McCarthy, O. F. Canziani, N. A. Leary, D. J. Dokken and K. S. E. and White. Cambridge University Press.

Kaján, E. và Saarinen, J. (2013). Tourism, climate change and adaptation: a review. Current Issues in Tourism, 16(2), 167-195.

Koenig, U. và Abegg, B. (1997). Impacts of Climate Change on Winter Tourism in the Swiss Alps. Journal of Sustainable Tourism, 5(1), 46-58.

Lam-González, Y. E., García, C., González Hernández, M. M. và León, C. J. (2022). Benefit transfer of climate change adaptation policies in island tourist destinations. Tourism Management, 90.

Lê, M. H. và Hồ, V. C. (2013). Phân tích diễn biến sạt lở và xác định nguyên nhân gây biến động hình thái bờ biển Sầm Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Tạp chí Khoa học và công nghệ Thủy Lợi, 16, 119-126.

Ministry of Tourism and Global Environment Facility (2006). Adaptation to Climate Change in the Tourism Sector in the Fiji Islands, Summary Report of the Initial Stakeholder Workshop, Fiji Ministry of Tourism with the United Nations World Tourism Organisation and the United Nations Environment Programme

Nguyễn, S. T. và Lê, H. N. (2020). Sinh kế du lịch thích ứng với biến đổi khí hậu của dân cư nông thôn vùng ven biển Nam Trung Bộ. Khoa học xã hội Việt Nam, 1.

Nguyễn, T. N. và Nguyễn, T. T. H. (2022). Biến đổi khí hậu và tác động tới hoạt động khai thác du lịch biển, đảo tại khu vực Bắc Bộ. Khoa học xã hội Việt Nam, 9(177), 68-79.

Nguyễn, T. T. M. (2018). Tác động của biến đổi khí đậu đổi với phát triển du lịch biển tỉnh Phú Yên, giải pháp ứng phó. Tạp chí khoa học, 18, 57 - 68.

Phạm, T. L. và Lê, K. D. (2024). Ứng dụng viễn thám và mô hình AHP đánh giá tác động của biến đổi khí hậu đến du lịch ven biển khu vực TP. Sầm Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Tạp chí Khí Tượng Thủy Văn, 760(4), 16-28.

Simpson, M. C., Gossling, S., Scott, D. và Gladin, E. (2008). Climate Change Adaptation and Mitigation in the Tourism Sector: Frameworks, Tools and Practices, UNEP, University of OXFORD.

Smith, K. (1990). Tourism and Climate Change. Land Use Policy, 7(2), 176-180.

Tran, T. A., Le,  N. H. , Saizen, I., Truong, P. M., Vo, V. M., Nguyen,  T. K. T. và Nguyen, V. L. (2021). GIS-based Assessment of Coastal Tourism Vulnerability to Climate Change – Case Study in Danang City, Vietnam, The 42nd Asian Conference on Remote Sensing (ACRS2021), Can Tho University, Can Tho city, Vietnam

Vourdoubas, J. (2023). Climate Change Adaptation of Tourism Industry in The Island of Crete, Greece. Journal of Business and Social Science Review, 4(3), 1-13.

Các bài báo khác