Tổng quan về một số phương pháp định tuổi thành tạo khoáng hoá

  • Cơ quan:

    Trường đại học Mỏ - Địa chất, Hà Nội, Việt Nam

  • *Tác giả liên hệ:
    This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
  • Nhận bài: 28-11-2020
  • Sửa xong: 09-03-2021
  • Chấp nhận: 01-04-2021
  • Ngày đăng: 30-04-2021
Trang: 25 - 34
Lượt xem: 2859
Lượt tải: 1254
Yêu thích: 1.0, Số lượt: 124
Bạn yêu thích

Tóm tắt:

Một trong những thành tựu quan trọng của việc áp dụng đồng vị phóng xạ trong nghiên cứu địa chất là định tuổi khoáng hoá. Trên cơ sở tổng hợp, đối sánh và đánh giá hệ đồng vị phổ biến trong định tuổi khoáng hóa hiện nay, một số phương pháp định tuổi tuyệt đối sử dụng hệ đồng vị Rb - Sr, Re - Os và Ar - Ar được xem xét trong nghiên cứu này. Kết quả nghiên cứu cho thấy, phương pháp Rb - Sr định tuổi áp dụng thành công với các thành tạo khoáng hóa sunfua, trường hợp khoáng hóa chứa ít hoặc không chứa đồng vị trên thì phương pháp được áp dụng cho các khoáng vật cộng sinh với chúng. Phương pháp Re - Os định tuổi áp dụng hiệu quả cho các mỏ nhiệt dịch, đặc biệt đối với các mỏ chứa molibdenit. Phương pháp bị hạn chế khi hàm lượng Os thấp, việc xác lập tỉ số Re/Os trong đơn khoáng là một thực tế khó khăn. Hệ đồng vị Ar - Ar định tuổi thường sử dụng khoáng vật mica hay felspat, đây là những khoáng vật có nhiệt độ đóng dao động 150÷350 0C, những giai đoạn nhiệt kiến sinh về sau có nhiệt độ lớn hơn 350 0C thường ghi đè lên những khoáng vật này. Nhìn chung, các hoạt động kiến tạo, magma và biến chất xảy ra sau quá trình tạo khoáng thường gây khó khăn cho việc xác định tuổi và lấy phân tích mẫu.

Trích dẫn
Khương Thế Hùng, 2021. Tổng quan về một số phương pháp định tuổi thành tạo khoáng hoá, Tạp chí Khoa học kỹ thuật Mỏ - Địa chất, số 62, kỳ 2, tr. 25-34.
Tài liệu tham khảo

<!-- /* Font Definitions */ @font-face {font-family:"Cambria Math"; panose-1:0 0 0 0 0 0 0 0 0 0; mso-font-charset:0; mso-generic-font-family:roman; mso-font-pitch:variable; mso-font-signature:-536869121 1107305727 33554432 0 415 0;} @font-face {font-family:Calibri; panose-1:2 15 5 2 2 2 4 3 2 4; mso-font-charset:0; mso-generic-font-family:swiss; mso-font-pitch:variable; mso-font-signature:-536859905 -1073732485 9 0 511 0;} @font-face {font-family:Cambria; mso-font-alt:Cambria; mso-font-charset:0; mso-generic-font-family:roman; mso-font-pitch:variable; mso-font-signature:-536869121 1107305727 33554432 0 415 0;} /* Style Definitions */ p.MsoNormal, li.MsoNormal, div.MsoNormal {mso-style-unhide:no; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; margin:0in; mso-pagination:widow-orphan; font-size:12.0pt; font-family:"Times New Roman",serif; mso-fareast-font-family:Calibri; mso-fareast-theme-font:minor-latin; mso-ansi-language:EN-GB; mso-fareast-language:EN-GB;} p.TiliuTK, li.TiliuTK, div.TiliuTK {mso-style-name:"Tài liệu TK"; mso-style-update:auto; mso-style-unhide:no; mso-style-qformat:yes; mso-style-link:"Tài liệu TK Char"; margin-top:0in; margin-right:0in; margin-bottom:6.0pt; margin-left:14.2pt; text-align:justify; text-indent:-14.2pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; mso-bidi-font-size:12.0pt; font-family:"Cambria",serif; mso-fareast-font-family:Calibri; mso-fareast-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; letter-spacing:-.2pt; mso-ansi-language:EN-GB; mso-bidi-language:TH;} span.TiliuTKChar {mso-style-name:"Tài liệu TK Char"; mso-style-unhide:no; mso-style-locked:yes; mso-style-link:"Tài liệu TK"; mso-ansi-font-size:11.0pt; mso-bidi-font-size:12.0pt; font-family:"Cambria",serif; mso-ascii-font-family:Cambria; mso-hansi-font-family:Cambria; letter-spacing:-.2pt; mso-ansi-language:EN-GB; mso-bidi-language:TH;} .MsoChpDefault {mso-style-type:export-only; mso-default-props:yes; font-size:10.0pt; mso-ansi-font-size:10.0pt; mso-bidi-font-size:10.0pt; mso-fareast-font-family:Calibri; mso-fareast-theme-font:minor-latin;} .MsoPapDefault {mso-style-type:export-only; margin-top:.25in; margin-right:0in; margin-bottom:12.0pt; margin-left:0in; text-align:justify;} @page WordSection1 {size:8.5in 11.0in; margin:1.0in 1.0in 1.0in 1.0in; mso-header-margin:.5in; mso-footer-margin:.5in; mso-paper-source:0;} div.WordSection1 {page:WordSection1;} -->

Anders, E., (1962). Meteorite ages. Reviews of Modern Physics 34. 287 - 325.

Clark, A. H., (1970). Potassium - argon age and regional relationships of the Panasqueira tin - tungsten mineralization. Servies Geologicos de Portugal, Comunicayiies 54. 243 - 261.

Degao, Z., Anthony, E. W. J., Jiajun, L., David, S., Chao, L., Xiao, W. H., Liang, Q., Donghang, G., (2019). Evaluating the Use of the Molybdenite Re - Os Chronometer in Dating Gold Mineralization: Evidence from the Haigou Deposit, Northeastern China. Economic Geology 114 (5): 897 - 915.

Faure, G., (1986). Principles of isotope geology. Second edition. Wiley. United States, 589 pages.

Gramlich, J. W., Murphy, T. J., Garner, E. L., Shields, W. R., (1973). Absolute isotopic abundance ratio and atomic weight of a reference sample of rhenium. Journal of Research of the National Bureau of Standards. Section A, Physics and Chemistry 77A (6). 691 - 698.

Grant, N. K., Bliss, M. C., (1983). Strontium isotope and rare erath element variations in minerals from the Elmwood - Gordonsille mines. central Tennessee. In Proc. Interna. Mississippi Valley - type Pb - Zn deposits. Rolla. Missouri. 1982 - Proc. Vol.. G. Kisvan Grant, W. P. Pratt. and J. W. Koenig (eds.). 206 - 210. Rolla. Missouri: Univ. Missouri Press.

Herr, W., Hoffmeister, W., Hirt, B., Geiss, J., Houtermans, F. G., (1961). Versuch zur Datierung von Eisenmeteoriten nach der Rhenium - Osmium Methode. Z. Naturforsch., 16a. 1053.

Hirt, B., Herr, W., Hoffmeister, W., (1963). Age determinations by the rhenium - osmium method. In International Atomic Energy Agency, Radioactive Dating: Proceedings of the Symposium on Radioactive Dating, Athens, 19 - 23 November 1962. 35 - 44.

Lanphere, M. A., (1988). High - resolution 40Ar/39Ar chronology of Oligocene volcanic rocks, San Juan Mountains, Colorado. Geochimica et Cosmochimica Acta 52. 1425 - 1434.

Lin, L., Chen, R., Pang, Z., Chen, H., Xue, J., Jia, H., (2020). Sulfide Rb - Sr, Re - Os and In Situ S Isotopic Constraints on Two Mineralization Events at the Large Hongnipo Cu Deposit, SW China. Minerals 10(5). 414.

Nguyễn Đình Luyện, Phạm Trung Hiếu, Đỗ Văn Nhuận, Trần Ngọc Thái, Lê Thị Thu và Hoàng Thị Thoa, (2020). Khái quát về phương pháp định tuổi đồng vị U - Pb trong cassiterit. Áp dụng xác định tuổi khoáng hóa Sn - W mỏ Lũng Mười khu vực Pia Oắc, Cao Bằng. Tạp chí Khoa học kỹ thuật Mỏ - Địa chất 61(5). 1 - 10.

Nguyễn Trung Chí, (1999). Thạch học các granitoit kiềm ở tây bắc Việt Nam. Tóm tắt Luận án Tiến sỹ, Thư viện Quốc gia, Hà Nội. 30 trang.

Ohmoto, H., (1986). Stable isotope geochemistry of ore deposits. In Reviews in Mineralogy 16 (Isotopes), 491 - 559. Blacksburg, Virginia: Min. Soc. Am.

Peng, J., Zhou, M. F., Hu, R., Shen, N., Yuan, S., Bi, X., Du, A., Qu, W., (2006). Precise molybdenite Re - Os and mica Ar - Ar dating of the Mesozoic Yaogangxian tungsten deposit, central Nanling district, South China. Miner Deposita 41. 661 - 669.

Phạm Trung Hiếu, (2010). Tuổi thành tạo của khoáng hoá molibden Ô Quý Hồ Tây Bắc Việt Nam và ý nghĩa địa chất. Tạp chí các khoa học và Trái đất 32(2). 199 - 204.

Riley, G., (1967). Rhenium concentrations in Australian molypdenitees by stable isotope dilution. Geochimica et Cosmochimica Acta 31. 1489 - 1498.

Ruiz, J., (1983). Geochemistry of fluorite mineralization and associated rocks from northern Mexico. Doctor thesis, Ann Arbor: University of Michigan. 202 p.

Ruiz, J., Jones, L., Kelly, W. C., (1984). Rubidium - Strontium dating of ore deposits hosted by Rb - rich rocks, using calcite and other common Sr - bearing minerals. Geology 12. 259 - 262.

Ruiz, J., Kelly, W. C., Kaiser, C. J., (1985). Strontium isotopic evidence for the origin of barites and sulfides from the Mississippi Valley - type ore deposits in southeast Missouri - a discussion. Economic Geology 80. 773 - 778.

Schermerhorn, L. J. G., (1981). Project Iberogranite Report I: International Union of Geological Sciences. p5.

Stein, H. J., Sundblad, K., Markey, R. J., Morgan, J. W., Motuza, G., (1998). Re - Os ages for Archean molybdenite and Pyrite, Kuittila - Kivisuo, Finland and Proterozoic molybdenite, Kabeliai, Lithuania: Testing the chronometer in a metamorphic and metasomatic setting. Mineralium Deposita 33. 329 - 345.

Tran Tuan Anh, Tran Trong Hoa, Pham Thi Dung, (2002). Granites of the Yeyensun complex and their significance in tectonic interpretation of the early Cenozoic stage in West Bacbo. Journal of Geology (Hanoi), Series B 19 - 20. 43 - 53.

Van Breemen, O., Aftalion, M., Pankhurst, R. J. and Richardson, S. W., (1979). Age of the Glen Dessary Syenite, Inverness - shire: diachronous Palaeozoic metamorphism Across the Great Glen. Scott. J. Geol 15. 49 - 62.

Watts, D. R., (1981), Paleomagnetism of the Fond du Lac Formation and the Eileen and Middle River Sections with implications for Keweenawan tectonics and the Grenville problem. Canadian Journal of Earth Sciences 18. 829 - 841

Các bài báo khác