Tạp chí
 
Các số chuyên đề
 
Số 61, Kỳ 5, [10 - 2020] - 55 năm ngành Khai thác Mỏ LT

Mô hình dự báo chấn động nổ mìn trên mỏ lộ thiên dựa trên phương pháp lập trình di truyền

DOI:10.46326/JMES.KTLT2020.09

  • Cơ quan:

    1 Bộ môn Khai thác lộ thiên, Khoa Mỏ, Trường Đại học Mỏ - Địa chất, Việt Nam,
    2 Trung tâm Nghiên cứu Cơ Điện Mỏ, Trường Đại học Mỏ - Địa chất, Việt Nam;3 Bộ môn Toán, Khoa khoa học cơ bản, Trường Đại học Mỏ - Địa chất, Việt Nam,

  • *Tác giả liên hệ:
    This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
  • Nhận bài: 25-08-2020
  • Sửa xong: 24-09-2020
  • Chấp nhận: 10-10-2020
  • Ngày đăng: 15-10-2020
Trang: 107 - 116
Lượt xem: 2216
Xem onlineXem online
Lượt tải: 1015
Tải về PDF
★★★★★Yêu thích: 5.0, Số lượt: 101
  • ★
  • ★
  • ★
  • ★
  • ★
Bạn yêu thích

Trích dẫn: 13

Tóm tắt:

Các nỗ lực của nghiên cứu này nhằm phát triển và đề xuất một mô hình hiện đại để dự báo chấn động nổ mìn trên mỏ lộ thiên với mức độ chính xác và tin cậy cao dựa trên phương pháp lập trình di truyền. 25 vụ nổ đã được thực hiện tại cụm mỏ đá Tân Đông Hiệp (Bình Dương) với tổng số 83 sự kiện chấn động nổ mìn đã được thu thập phục vụ nghiên cứu này. Phương pháp lập trình di truyền sau đó đã được áp dụng để phát triển một phương trình phi tuyến tính dự báo chấn động nổ mìn dựa trên một loạt các yếu tố được cho là có ảnh hưởng tới chấn động nổ mìn. Phương trình thực nghiệm truyền thống của Sadovski cũng được áp dụng để so sánh và đánh giá với phương trình phi tuyến tính đã phát triển. Các kết quả cho thấy mô hình lập trình di truyền có khả năng dự báo chấn động nổ mìn với mức độ chính xác và tin cậy cao hơn so với mô hình thực nghiệm Sadovski với RMSE = 0,986 và R2 = 0,867. Trong khi đó, mô hình thực nghiệm truyền thống Sadovski chỉ mang lại mức độ chính xác với RMSE = 1,850 và R2 = 0,767.

Trích dẫn
Nguyễn Hoàng ., Bùi Xuân Nam ., Trần Quang Hiếu . và Lê Thị Hương Giang, 2020. Mô hình dự báo chấn động nổ mìn trên mỏ lộ thiên dựa trên phương pháp lập trình di truyền, Tạp chí Khoa học kỹ thuật Mỏ - Địa chất, số 61, kỳ 5, tr. 107-116.
Tài liệu tham khảo

Daniel Ainalis, Olivier Kaufmann, Jean - Pierre Tshibangu, Olivier Verlinden, và Georges Kouroussis (2017). Modelling the source of blasting for the numerical simulation of blast - induced ground vibrations: a review. Rock mechanics and rock engineering, 50(1), 171 - 193.

D Jahed Armaghani, M Hajihassani, E Tonnizam Mohamad, A Marto, và SA Noorani (2014). Blasting - induced flyrock and ground vibration prediction through an expert artificial neural network based on particle swarm optimization. Arabian Journal of Geosciences, 7(12), 5383 - 5396.

Danial Jahed Armaghani, Mohsen Hajihassani, Aminaton Marto, Roohollah Shirani Faradonbeh, và Edy Tonnizam Mohamad (2015a). Prediction of blast - induced air overpressure: a hybrid AI - based predictive model. Environmental Monitoring and Assessment, 187(11), 666.

Danial Jahed Armaghani, Mahdi Hasanipanah, Hassan Bakhshandeh Amnieh, và Edy Tonnizam Mohamad (2018). Feasibility of ICA in approximating ground vibration resulting from mine blasting. Neural Computing and Applications, 29(9), 457 - 465.

Danial Jahed Armaghani, Ehsan Momeni, Seyed Vahid Alavi Nezhad Khalil Abad, và Manoj Khandelwal (2015b). Feasibility of ANFIS model for prediction of ground vibrations resulting from quarry blasting. Environmental earth sciences, 74(4), 2845 - 2860.

Mohd Nur Asmawisham Alel, Mark Ruben Anak Upom, Rini Asnida Abdullah, và Mohd Hazreek Zainal Abidin. Optimizing Blasting’s Air Overpressure Prediction Model using Swarm Intelligence. In Journal of Physics: Conference Series, 2018 (Vol. 995, pp. 012046, Vol. 1): IOP Publishing

Nhữ Văn Bách, Bùi Xuân Nam, Nguyễn Đình An, và Trần Khắc Hùng (2012). Phương pháp xác định tốc độ dao động của nền đất khi nổ mìn vi sai phi điện. Tạp chí Khoa học kỹ thuật Mỏ - Địa chất, 38/2012, 25 - 28.

Nhữ Văn Bách, Lê Văn Quyển, Bùi Xuân Nam, Nguyễn Đình An, và Nhữ Văn Phúc (2006). Những biện pháp giảm thiểu tác dụng chấn động khi nổ mìn ở mỏ Núi Béo. Tạp chí Khoa học kỹ thuật Mỏ - Địa chất, 14/2006, 58 - 62.

Nhữ Văn Bách, Lê Văn Quyển, Lê Ngọc Ninh, và Nguyễn Đình An (2014). Công nghệ nổ mìn hiện đại với lỗ khoan đường kính lớn áp dụng cho các mỏ đá vật liệu xây dựng của Việt Nam. Hà Nội: Khoa học Tự nhiên và Công nghệ.

Nhữ Văn Bách, và Nguyễn Văn Thành (1996). Ảnh hưởng các vụ nổ lớn và một số biện pháp bảo vệ công trình. Tạp chí Công nghiệp mỏ, 4/1996, 13 - 14.

Xuan - Nam Bui, Yosoon Choi, Victor Atrushkevich, Hoang Nguyen, Quang - Hieu Tran, Nguyen Quoc Long, và nnk. (2020). Prediction of Blast - Induced Ground Vibration Intensity in Open - Pit Mines Using Unmanned Aerial Vehicle and a Novel Intelligence System. Natural Resources Research, 29(2), 771 - 790, doi:10.1007/s11053 - 019 - 09573 - 7.

Xuan - Nam Bui, Pirat Jaroonpattanapong, Hoang Nguyen, Quang - Hieu Tran, và Nguyen Quoc Long (2019). A novel Hybrid Model for predicting Blast - induced Ground Vibration Based on k - nearest neighbors and particle Swarm optimization. Scientific Reports, 9(1), 1 - 14.

Xuan‑Nam Bui, Hoang Nguyen, Quang Hieu Tran, Hoang‑Bac Bui, Quoc Long Nguyen, Dinh An Nguyen, và nnk. (2019). A Lasso and Elastic - Net Regularized Generalized Linear Model for Predicting Blast - Induced Air Over - pressure in Open - Pit Mines. Inżynieria Mineralna, 21.

Saeid R Dindarloo (2015). Prediction of blast - induced ground vibrations via genetic programming. International Journal of Mining Science and Technology, 25(6), 1011 - 1015.

Candida Ferreira (2001). Gene expression programming: a new adaptive algorithm for solving problems. arXiv preprint cs/0102027.

S Ghoraba, M Monjezi, N Talebi, D Jahed Armaghani, và MR Moghaddam (2016). Estimation of ground vibration produced by blasting operations through intelligent and empirical models. Environmental earth sciences, 75(15), 1137.

Vivek K Himanshu, MP Roy, AK Mishra, Ranjit Kumar Paswan, Deepak Panda, và PK Singh (2018). Multivariate statistical analysis approach for prediction of blast - induced ground vibration. Arabian Journal of Geosciences, 11(16), 460.

Manoj Khandelwal (2011). Blast - induced ground vibration prediction using support vector machine. Engineering with Computers, 27(3), 193 - 200.

Manoj Khandelwal, và PK Kankar (2011). Prediction of blast - induced air overpressure using support vector machine. Arabian Journal of Geosciences, 4(3 - 4), 427 - 433.

Manoj Khandelwal, PK Kankar, và SP Harsha (2010). Evaluation and prediction of blast induced ground vibration using support vector machine. Mining Science and Technology (China), 20(1), 64 - 70.

Manoj Khandelwal, D Lalit Kumar, và Mohan Yellishetty (2011). Application of soft computing to predict blast - induced ground vibration. Engineering with Computers, 27(2), 117 - 125.

Manoj Khandelwal, và TN Singh (2006). Prediction of blast induced ground vibrations and frequency in opencast mine: a neural network approach. Journal of Sound and Vibration, 289(4), 711 - 725.

Manoj Khandelwal, và TN Singh (2007). Evaluation of blast - induced ground vibration predictors. Soil Dynamics and Earthquake Engineering, 27(2), 116 - 125.

Manoj Khandelwal, và TN Singh (2009). Prediction of blast - induced ground vibration using artificial neural network. International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences, 46(7), 1214 - 1222.

Monjezi, M Ghafurikalajahi, và A Bahrami (2011). Prediction of blast - induced ground vibration using artificial neural networks. Tunnelling and Underground Space Technology, 26(1), 46 - 50.

M Monjezi, M Ahmadi, M Sheikhan, A Bahrami, và AR Salimi (2010). Predicting blast - induced ground vibration using various types of neural networks. Soil Dynamics and Earthquake Engineering, 30(11), 1233 - 1236.

M Monjezi, M Ghafurikalajahi, và A Bahrami (2011). Prediction of blast - induced ground vibration using artificial neural networks. Tunnelling and Underground Space Technology, 26(1), 46 - 50.

Masoud Monjezi, M Baghestani, R Shirani Faradonbeh, M Pourghasemi Saghand, và D Jahed Armaghani (2016). Modification and prediction of blast - induced ground vibrations based on both empirical and computational techniques. Engineering with Computers, 32(4), 717 - 728.

Masoud Monjezi, Mahdi Hasanipanah, và Manoj Khandelwal (2013a). Evaluation and prediction of blast - induced ground vibration at Shur River Dam, Iran, by artificial neural network. Neural Computing and Applications, 22(7 - 8), 1637 - 1643.

Masoud Monjezi, A Mehrdanesh, A Malek, và Manoj Khandelwal (2013b). Evaluation of effect of blast design parameters on flyrock using artificial neural networks. Neural Computing and Applications, 23(2), 349 - 356.

Hoang Nguyen, Xuan - Nam Bui, Quang - Hieu Tran, và Ngoc - Luan Mai (2019). A new soft computing model for estimating and controlling blast - produced ground vibration based on hierarchical K - means clustering and cubist algorithms. Applied Soft Computing, 77, 376 - 386, doi:10.1016/j.asoc.2019.01.042.

Sadovski (2004). Механическое действие воздушных ударных волн взрыва по данным экспериментальных исследований: М.: Наука.